Akıllı İnvertörün parametre ayarlarına girmek için önce ENTER tuşuna uzun süre (3sn)basınız, Ekrana [00]ESC gelecektir
Yukarı/Aşağı tuşa basarak istediğiniz numaralı parametreye gelip , ilgili parametreyi değiştirebilirsiniz [00]-[99]
Akıllı İnvertörde ENTER tuşuna 3 sn bastığınıza ekranda çıkan ilk iki rakam programın adı, sağdaki 3 harfli alan ise bu programa girilecek parametrelerdir.
Değiştirmek için [ENTER] Tuşuna tekrar bastığınızda parametre ışığı yanıp sönmeye başlar
Bu parametreyi Yukarı/Aşağı Ok tuşuyla değiştirebilirsiniz. Seçtiğiniz Parametre etkili olması için [ENTER] tekrar basınız ve [ESC] ile çıkış yapınız
Tüm diğer parametreleri bu şekilde değiştirebilirsiniz
[01] İnvertör Besleme Önceliği
Geldiğinizde Sağ tarafta SOL,UTI,SBU dan birini görürsünüz. eğer hiç ayar değiştirmediyseniz Genelde SbU görürsünüz.
[SOL] Yük öncelikli olarak akülerden beslenir. Eğer Aküler tam olarak boşalırsa, akü uyarı vermeye başlarsa ve güneş paneli yeterince besleyemezse,şebekeye/jeneratöre otomatik geçer . Yani Güneş yokken yükler/invertör çıkışı Şebekeden beslenmeye başlar ve aküler şebekeden dolmaya başlar. Ama Güneş enerjisi olduğu müddetçe , Şebekeden beslenmez. Eğer jeneratör ve şebekeye bağlamıycaksanız, bu modda çalışmasını tavsiye ederiz. Ancak aküleri korumak isterseniz, bu mod aküleleri tamamen bitirene kadar yükü beslemeye devam edeceğinden uygun değildir
Bu modun doğuracağı bir diğer problemde, Akünüz %95 oranında bittiğinde akü uyarı verecek, bir kaç gün süreyle şarj etmediğiniz durumda da ;akü 8-9v (24Volt sistemde 18V, 48Volt sitemde 36V)un altına incek, invertör artık akü gerilimini tanımamaya başlayacak,kendi kendine güneş çıktığında şarj edemiyecektir
[UtI] Aküler önce şebekeden/Jeneratörden beslenir, Eğer şebeke/jeneratör güç kesintisine uğrarsa , invertöre bağlı yükünüz otomatik olarak aküden beslenmeye başlar.
[SbU]Bu moddada invertör , aküleri önce güneş enerjisinden besler. [SOL] dan farkı, [12] nolu parametredeki akü geriliminin altına düşene kadar, Şebeke/Jeneratör transferini yapmaz. Örnek [12] nolu parametreye 12,62 Volt girdiniz. Aküler 12,62Volt(24V luk invertöde 25,24V,48voltluk invertörde 50,48Volt) un altına inene kadar soalardan şarj olur , 12,62v un altına inildiğinde, şebekedende şarj olmaya başlar.
Böylece Aküler %90nın altına hiçbir zaman inmez. Tekrar akülerden beslenmesi için akünün ulaşacağı gerilim ise [13] nolu parametrede tercih edilir
Kapasiteye Göre akü gerilimlerine bakınız
viewtopic.php?f=17&t=859
Eğer şebeke/jeneratör yok ise, bu modu aküleri korumak belirli bir değerin altına indirmemek için kullanabiliriniz. Örnek [12] nolu parametreye aşağıdaki değerleri girerseniz, aküleriniz fabrikanın verdiği ömürleri yakalamaya başlar. Ama bu aynı zamanda künüzün %60 kapasiteyle çalışmasına yol açar, zaten doğrusuda budur. Yani 100AH lik akünüz bu modda 60AH gibi çalışır. Fakat 5 seneye yakın ömürü olur.
İlave bir katkısıda, Akünüz tamamen bitmeyeceği için invertör ertesi gün, aküyü kolayca otomatik şarj etmeye başlayacaktır.
[02] Maksimum Şarj Akımı
Akülerin maksimum hangi akımla şarj olacağının sınırını belirler. İnvertörün üzerinde yazan etiket değerinde maksimum şarj akımlarını , daha düşük değerlere indirebilirsiniz. Bu parametrenin amacı, akünüzün şarj akımını düşürerek,sınırlandırarak ömrünü arttırmak, daha uzun süsrede şarj olmasını sağlamaktır. 10/20/30/40/50...bazı moellerde 130Ampere kadar değerler görebilirsiniz. Akü maksimum şarj akımını ihtiyacınızın üstünde bir değere getirirseniz;Jel ,AGM,VRLA ve Sulu Kurşun Asit aküler 10 saatten daha kısa sürede şarj edilmeye kalkılırsa, plakalar bozulur ve akünün ömürü kısalır.
Tavsiye edilen şudur, 100AH aküler kullanıyorsanız(12voltluk invertörlerde 1x100AH,24Voltluk invertörlerde 2x100,48voltluk akülerde4x100)
Bu değeri 10Amperin üstüne çıkartmayınız, aküde gaz çıkışı olacak ve bozulmaya başlayacaktır
Eğer 200Amperlik akü kullanıyorsanızda 20Ampere getiriniz.
Şimdi aklınıza şu soru gelebilir;
Örnek; 4 adet güneş panelim var, 100Amper aküm var eğer 10Amper maksimum yaparsam ben bu panelleri verimsiz kullanmış olmazmıyım,
Cevep, Evet Ama! 4 paneliniz sadece öğleyin tam güneşte 30Ampere yakın akım verecektir (24v luk sistem,48V da 15,12voltluk sistemde 50civarı)
Sabah gündoğumunda tek paneliniz olsaydı 1Amperle üretmeye başlaycaktınız, 4 paneliniz olduğu için 4Amperle ürtmeye başlıyorsunuz
Yani kaybınız gün boyunca toplamda 4 panelde %30 olur. Eğer hiç kaybım olmasın diyorsanız 250Amper akü almalısınız.
Diğer bir sebepte Jeneratördür, düşünün küçük güçte bir jeneratörünüz var, aküleriniz boş, ve jeneratörle aküleri şarj ediyorsunuz, eğer 50amper şarj etmeye kalkarsanız, jeneratör aşırı yüklenecektir, ve ısınacaktır, Halbuki akımı jeneratörün zorlanmadan şarj edeceği bir değere geitirseniz, yavaş şarj etsede sistem arıza riski olmadan çalışacaktır.
[03] AC Şebeke Giriş Gerilim Aralığı
Bu parametrede iki farklı seçenek vardır, [APL] ve [UPS].
[APL] 90-280 Volt arası AC enerji girişini kabul eder
[UPS]170-280v AC Volt arası AC girişini kabul eder
Bu parametrenin olmasının birinci sebebi , 110v luk şebekelerde kullanımını kolaylaştırmaktır
Şimdi sıkı durun, bir çok kişinin bilmediği kullanım şeklini bu parametreyle ilintili olarak anlatacağım,Neredeyse tüm akıllı invertörlerin AC şebeke girişi/INPUT DC gerilimide kabul eder.
Sulama sisemi için güneş enerji panellerini 7 adede kadar seri bağladığınızı varsayalım (Sakın 7 den fazla 275-320W veya 6 dan fazla 400w bağlamayın) 7X40V(Açıkdevre gerilimi)=280V eder,
Eğer siz bu DC geilimi getirip AC inputtan girerseniz , akıllı invertör, şebeke varmış gibi, aküleri şarj eder. Sakın AC çıkış önceliğini seçmeyiniz! çıkıştaa DC verir bu durumda...Bu gerilimin çok düşük değerlerde bile çalışıyor olmasındaki amaç , 90V da bile akülerin şarj olmasını sağlamaktır.
Bir süpriz bilgi daha vereyim,
Sulama sistemlerinde kullanılan AC 220V sürücüleri direk akıllı invertörlere bağladığınızda(herhangi iki fazı) ,(sulama yapılmadığı zamanlarda,dalgıç pompa çalışmadığı zamanlarda) yine aküler şarj edilebilecektir. Testleri yapılmış ve netice alınmıştır.
[04] Güç Tasarruf Modu
Akıllı invertörler çalıştığı esnada 7W-15 arasında bir güç harcarlar, bu güç fanların çalışmasına ve yükün miktarına göre değişir.
Ortalama bir invertör standart çalışma esnasında 24 saat boyunca öztüketim için harcadığı güç
12V 1Kw lar için 200W civarı
24V 3Kw lar için 300W civarı
48V 5Kw lar için 430W civarıdır
Tasarruf modunu aktif ettiğimizde, invertör 10w ın altındaki yüklerde invertörü uyku moduna alacak, ve saatte 1w ın altında güç harcayarak güç tasarrufu etmiş olacaktır.
Bu esnada sadece bir 7W civarı LEd ampül yakmaya çalışırsanızda lamba belirli aralıklarla yanıp yanıp sönecektir. Yani bu arıza değil, tasarruf modu aktif , invertör çıkışı açıp kapatıyor ve güç bağlımı diye ölçüm yapyor demektir
Bu modu aktif edince bu sorunu nasıl çözeriz diyeceksiniz?
Kolay, tüm aydınlatmayı veya en çok kullandığınız aydınlatmayı, 12V/24V ile yapınız ve aküden direk besleyiniz,
Buda size pek uygun gelmediyse , en çok aç kapa yaptığınız gece ampülleri 10W ın üstünde seçiniz.
Özellikle kışın , bulutlu havalarda bu od sizi gecein bir yarısında lambasız elektriksiz koymaktan kurtaracaktır.
[SDS] Tasarruf Modu Kapalı
[SEN] Tasarruf Modu Açık
Tommatech Yeni Kasalar güç tasarruf modu çalışmıyor, iptal edilmiş durumda, sebebi ise,Arızalara sebebiyet vermesi.
Güç tasarruf modunda çalışırken akıllı invertörler ani ve aşırı yüklerde , yükü algılama esnasında kullanılan test 220v gerilim devresi arızalnmakta ve invertör kullanılmaz hale gelmekte. Bu yüzden Tommatech yeni modellerde bu özelliği kullanmamakta.
[05] Akü Tipi Seçimi
Güneş enerjisinde kullanılabilecek AGM, JEL, vRLA, Sulu Kurşun Akü, lithium Akü, LifePo4 akülerin seçimini yapabilirsiniz.
LifePo4 ve lithium-Ion nereden çıktı demeyiniz. Burada seçenek yok ama , USE seçeneği ile [26]-[39] arası parametreden girerek tüm akülerin şarj aşama ve gerilimlerini girerek tanımlayabilirsiniz.
[AGn] Jel ve VRLA Aküler
[FLd] AGM ve Sulu Aküler
[USE] Be seçeneği seçerseniz ,Diğer Akü tiplerinin özelliklerini [26] -[39] arası parametreden girebilirsiniz
[06] Aşırı Akımda Otomatik Tekrar Başlatma
Akıllı invertörümüzden aşırı akım çekildiğinde , invertör kendini korumaya alacak ve çıkışı/220v u kesecektir. Kısa bir süre sonra tekrar 220V u otomatik versinmi, yoksa kullanıcı açıp kapatarak manuel devreye mi alsın, seçimidir.
[Ltd] Kısa devre ve aşırı yükte Otomatik tekrar BAŞLAMA
[LtE] Kısa devre ve aşırı yükte Otomatik tekrar BAŞLA
Ltd yi seçerseniz, kısa devre durumunda , veya aşırı yük çekildiğinde, cihaz arızaya geçer FAULT ışığı yanar ve gelip sizin açıp kapatmanızı bekler. Terkar tekrar deneyerek invertörün bozulmasınıda engellemiş olursunuz. Ama düşünün bir eski buzdolabınız, hidrofor, su motoru vs.. var veya bol kondasatörlü bir cihazınız var.. İnvertöre bağlı Cihazınızını açar açmaz anlık 3kw değil 3,5kw çektiniz, invertör hemen kapanacaktır, ama bir süre sonra tekrar enerji verdiğiniz, cihazınız bu sefer çalışabilir. heleki siz invertörün başında değilseniz, tüm evin elektriği siz gelene kadar kesilecektir.
Bir tarafta invertör bozulsunmu, diğer tarafta tekrar resetleme imkanı yoksa, tüm ev elektriksizmi kalsın... ÇÖZÜM ve TAVSİYE
Eğer invertöre bağlı böyle bir cihazınız var ise, ve bu davranışı sürekli aynı periyotta sergiliyorsa, korkacak bir durum yok, invertör bu hatayı tölera eder. Ama her seferinde farklı davranıyor, kim zaman 3-5 defa açıp kapatmada ancak çalışmaya başlıyorsa, invertör bu tür yüklere karşı oldukça dayanıksızdır. Mutemelen bir gün 5-10 defa denediğinde aşırı ısınacak ;invertörde bir duman /koku ve sonrası ,garantisi yokmu bunuuuu..! diye tartışmalar...
Tabii birde invertörün bulunduğu ortam yağmur, su dolayısyla veya cihazların muhtemel kısa devre durumunları söz konusuysa cihazlara zarar gelebilecek bir durum var ise , LtE yapın ve strese girmeyin
[07] Aşırı Isınmada Otomatik Tekrar Başlatma
Akıllı invertörler aşırı ısınması demek, soğutucu üzerine bağlı sıcaklık sensörünün devreye girmesi demek.. Bu lüzumsuz bilgi neden verildi diyeceksiniz..
Eğer invertörün kabin veya iç hava sıcaklığı ayrı ayrı ölçülseydi(Maalesef ben daha olanına rastlamadım) otomatik başlasın tabiiki diyebilirz.
Fakat eski bir buzdolabı,tüplü bir televizyon yazın çok sıcak bir ortam ve siz tekrar tekrar ısınan invertörü tekrar başlatma modunu seçiyorsunuz, Geçmiş olsun demekten başka çare yok..
Çünkü her seferinde alüminyum soğutucunun ısı iletim hızı düşecek ver bir noktadan sonra, cihaz çalışmaya başlar başlamaz invertör yanacaktır..
Geneldede arızalar MOSFEt ve IGBT lerin aşırı ısınmasından dolayı yanmasından olur..
Fakat yükleriniz makul, mevsim yaz değilse ve zaman zaman yüksek akımlarla şarj esnasında bu tür nadir aşırı ısı hatasıyla karşılaşıyorsanız . Tercih etmeniz konforunuzu arttıracaktır.
[ttd] Aşırı Sıcaklık hatasından sonra otomatik olarak tekrar BAŞLAMA
[ttE] Aşırı Sıcaklık hatasından sonra otomatik olarak tekrar BAŞLA
[08] Çıkış Gerilimi
Bu parametre bazı modellerde yoktur, 110v luk şebeke gerilimi olan bölgeler için üretilmiş özel invertörlerde, 110V/220V seçimini yapar.
Bazı modellerde ise aşağıda gönrdüğünüz gibi 3 farklı gerilimle karşılaşabilirsiniz. Fabrika değeri 230V olarak gelir. Normalde evde kullanığımız şebeke 200V ie 240V arasında dalgalanabilir. Cihazlar bu aralıktaki gerilimde çalışırlar. Ancak 220v u seçerseniz en uygunu olacaktır. Eğer invertörün bulunduğu yer ile yükün/cihazın besleneceği yer arasında kablo mesafesi uzunsa 240V veya 230v da seçebilirsiniz. Özellikle Dalgıç pompalarda sınırlı oranda faydalı olacaktır.
[220v] Normal şebeke elektriği tüm cihazlar çalışır
[230v] Tüm cihazlar çalışır, kablo uzunsa bunu tercih ederseniz hattın sonunda gerilim düşümlerinden sonra 220V'u görebilirsiniz
[240v] Kablo mesafesi daha uzun ise örnek 200mt bunu tercih edin gerilim düşümlerinden sonra hattın sounda 220V göreceksiniz.
[09] Çıkış Frekansı Parametresi,
Bu tercih ile 50Hz ile 60Hz seçimini yaparsınız, TV, Laptop aydınlatma , ısıtıcı gibi elektronik cihazlarda tercihinizin çok büyük etkisini göremezsiniz.
Ancak buzdolabı, dalgıç motoru, pervane gibi ürünlerde motor daha hızlı dönmeye başlayacaktır. İnvertörden etkiket değerinin %11 üstünde, daha yüksek güçler çekecektir. Bazı invertörlerde bu seçenek gözükmez.
Zararı: Akıllı İnvertörünüz 60Hz de çalışınca Örnek buzdolabının motorunu daha hızlı dönmeye başlayacak beklenmedik problemlere sebep olacaktır.
Faydası: Eğer invertörün maksimum gücünün altında dalgıç motoru çalıştırıyorsanız, devir artacak ve %20 lere yakın daha çok su çıkartabileceksiniz. Ama motorunuzda o oranda yıpranacaktır. Strese girmek istemiyorsanız Türkiyede 50Hz olarak bırakın, bizim ülkede cihazlarımız bu frekans da çalışmaktadır
[50hz]
[60hz]
[10] Aşırı Yük durumunda şebeke/jeneratör transfer edilmesi
Bazı invertörlerde bu mod vardır
Bu mod aktif edildiğinde [byE] seçildiğinde;şebeke bağlı ise veya jeneratör çalışıyorsa, yükün tamamı. Aküden besleme durdurulur şebekeden beslenir. Bu etkileştirme sadece invertör aküden beslenirken aktif olur.
Aktif etmenin bazı problemlemlerini tartışalım;
Şebeke,Jeneratör bağlı değilse, hata verecek ve tekrar resetleme olmayacaktır. Şebeke girişinde 2,2kw ı geçen yüklerde sigorta atabiir, veya inverötre şebeke önesi bir sigorta koyulmuş ise, oda aşırı yükten dolayı atabilir, ve sistem tamamen enerjisiz kalır.
[byd] Aşırı yük olduğunda , invertörü kapat, Şebekeyi transfet etme
[byE] Aşırı yük olduğunda , aküden besleme durdurulur ve , yük şebekeden beslenir
[11] Maksimum Şarj Akımı
Fabrika değeri Genelde [50A] AMper [60A]Amper dir. Basit manada bu parametre için şarj regültörünün şarj akımını sınırlamasıdır diyebiliriz
Örnek 3Kw lık bir invertöre 10 Adet 320w paralel güneş paneli bağladınız. Teorik çekilecek maksimum akım 8X10=80 amperdir.
iki adet 200Amper aküde seri bağlı olsun. Şimdi Aküler boş ise 14,4 Voltta tamamen boş olsa bile maksimum 20 amper çekecektir. İnvertörede 1500W yükte güç bağlıysa , akü barasından sadece invertör 1500w ı beslemek için 60 Amper çekmeye çalışacaktır. Şimdi 20Amper aküler, 60amperde invertör şarj cihazı tarafından beslenmek durumunda kalacaktır. Toplamda şarj modülünden 80Amper çekilecektir. Bu akım 3KW lık PWM akıllı inverötörün maksimum değerlerinin üstünde olacağı için ısınacak ve MOSFET lerin bozulma riskiyle kaşrı karşıya kalabilecektir. Özellikle çok paneliniz varsa, ve akünüz küçük, yükünüz büyükse 30-40Amperler arası seçmenizi tavsiye ederim.
Bu invertörün limitlerini aşmak olacaktır. O yüzden akımı kısmanız sınırlamanız gerekecektir.
Bu değer sadece akülerin kaç amperle şarj eidleceğini anlatmaz
Ayrıca enerji talaeibniz düşük ise (veya uzun süre sistem kullanılmıyor ,Örnek, sadece hafta sonları kullanılıyorsa) künüzün hızlı şarj olması ömrünü kısaltacaktır. Siz gelene kadar yavaş yavaş şarj olmasıdadüşük değerler girilerek bu seçenekle sağlanabilir.
[12] İnvertör aküden beslenmesi için minumum akü gerilimi.
[01] parametresinde anlatıldığı gibi, invertör aküdenmi, şebekedenmi beslenecek onun tercihleri ve parametreleri anlatılmıştı.
[SbU] parametresinde invertör ilk önce solar kaynaktan/akülerden besleniyordu, Ancak gerilim burada tanımlanan değerin altına düşerse artık invertör aküden değil, şebekeden beslenmeye başlar. YAni eğer jeneratör veya şebeke girişi bağlıysa aküler aşağıdaki ayarlanan gerilimin altına indiğinde, otomatik olarak şebeke/jeneratör transfer edilir. Ve invertör artık aküden enerji almaz, şebeke veya jeneratörden aldığı enerjiyi yüklere verir.
[23V] fabrika değeri budur. YAni akü %90 boşaldığında artık şebekeyi devreye al demektir. Bu gerilim değeri jel akü ömrünüze zarar verir. O yüzden lütfen değiştirin. Tavsiyem 24v luk invertörler için 23,92[24V] seçmeniz yani akünün %40 kapasitesinin altına düşürmeyin.(12Vluk invertörde 11,53volt, 48V luk invertörlerde 47,84V [48V]seçebilrisiniz)
24Voltuk invertörlerde seçiler [22,0V] [22,5V] [23,0V] [23,5V] [24,0V] [24,5V][25,0V][25,5V]
48 Voltuk invertörlerde seçiler [44,0V] [45V] [46V] [47V] [48V] [49V][50V][51V]
[13] [01] parametresindeki [SbU] tekrar aktif olması için Akü gerilimi seçeneği
Başlığı biraz açalım. [01] nolu parametrede invertörün yükü beslemek için önceliği solar sistemdi, [12] nolu parametrede eğer akü gerilimibu değerin altına inerse, invertöre bağlı yükler jeneratör/şebekeden besleme geçtiğini anlatmıştık. Eğer invertör yükleri şebekeden belemeye başladı ve akülerde bir taraftan dolamaya başladığında, tekrar invertör solardan/akülerden yükü beslemek için, akünün belirli bir gerilimin üstüne çıkmasını bekler. İşte bu akü değerinin tanımlandığı parametredir.
Bu değeri değiştirerek akülerin ne kadar dolduktan sonra , invertörün tekrar solardan akülerden çalışmaya başladığını tercihe deriz. Bir diğer izahatla akünün ulaştığı kapasite değerini gireriz.
Bu parametre invertörünüzü uzun süre kullanmaycaksanız, ve çalışır halde bırakacaksanız, akünün geirlimin çok yükselmeden belirli bir değerde sabit kalamsınıda sağlar. Ve [12] parametresiyle [13] parametresinde tanımlı akü gerilimleri arasında akünn şarj ve deşarj olmasını sağlar.
12V luk invertörlerde
[FUL], [12.0],[12.5],[13.0],[13.5],[14.0],[14.5],[15.0],[15.5]
24V luk invertörlerde
[FUL], [24.0],[24.5],[25.0],[25.5],[26.0],[26.5],[27.0],[27.5],[28.0],[28.5],[29.0]
84V luk invertörlerde
[FUL], [48.0],[49.0],[50.0],[51.0],[52.0],[53.0],[54.0],[55.0],[56.0],[57.0],[58.0]
[16] Şarj Kaynağı Önceliği Parametresi
İnvertörün, çalışma moduna göre veya durumuna göre şarj kaynağı programlanabilir. [09] nolu parametrenin seçenekleri, normal çalışma, hata durumunda,uyku moduna göre aşağıdaki şarj kaynak seçeneklerini tercih edebilirsiniz
ŞArj kaynaklarından kasıt, aküler nereden şarj olsundur. Daha açık bir ifade ile güneş panellerindenmi, şebekedenmi şarj olsun tercihidir
Eğer İnvertör Enerji Tsaruf modunda/Uyku modunda çalışıyorsa... Aşağıdaki hangi tercihi yaparsanız yapın, şarj solar kaynaktan yapılır.
[CSO] Eğer paneller bağlı ise veya güneş var ise (gece değilse) aküler güneş enerjisinden şarj olur. Güneş battıysa, veya paneller bağlı değilse, şebekeden şarj olmaya başlar. Özetle güneş panelleri enerji verdiği sürece ,güneş panellerinden şarja devam eder.
[Cut] Şebeke olduğu sürece, aküler şebekeden şarj olur. Şebeke varken, güneş enerjisi olsa bile güneş enerjisinden deği şebekeden şarj eder. Şebeke/Jeneratör kesilince güneş panellerinden şarj olmaya başlar. Öncelik şebeke/jeneratör bağlanan input girişinden yapılır
[SnU]Bu mod, aynı anda hem şebeke, hemde güneş enerjiyle şarjdır. Bunu biraz açıklayalım; Aynı zamanda bu nasıl olur;
Şebekeden şarj maksimum akımı biliyrosunuz ayarlayabiliyoruz, 20Amperden...50Ampere kadar
Diyelimki 20amper maksimum şarj akımı seçilmiş
Güneş panellerinde eğer sadece 10amperle şarj edecek kadar akım geliyorsa, kalanı şebekeden takviye edilir ve toplam 20Ampere çıkır
Burada amaç en hızlı şekilde boş olan aküleri doldurmaktır.Hedef kaynak önemli değildir, güneşten veya şebekeden şarj etmektir.
Şebeke kesilirse, solar, --gece olursada şebekeden şarja devam eder. [CSO] dan farkı, biraz güneşten biraz şebekeden toplamda 20Amperi(veya seçilenakımı) tamamlar.
[OSO]Bu tercih diğerlerinden oldukça farklıdır. Şebekeden kesinlikle şarj etmez, aküler boşalksada, jeneratör bağlı olsa şebekede elektrik olsada kensilikle güneş enerjisini bekler. Eğer güneş enerjisi yoksa, şarjda etmez. Bunun amacı şudur, Şebeke veya jeneratörbağlı olsa bile, tüm enerjiyi akülerden solardan almak isteyen, güneş enerjisini kullanmak siteyen kişilerin tercihidir. Eğer aküleriniz çok sağlam veya aküleirnizin ölmesini göze alıyorsanız, en karlı en tasarruflu off-grid tercihi bu oalcaktır.
Hemen aklınıza şu gelecek; akü biterse! tüm yük [01] parametresinde tanımlıysa, şebeke tarafından beslenir. Ama yinede bu halde aküler şarj olmaz.
[18] Alarm Kontrol
Bu parametrede uyarı alarmını açıp kapatmayı seçebilirsiniz, akü düşük gerilimi, aşırı yük, aşırı ısı gibi uyarılarda invertörün buzzerını duymak istemez iseniz bunu kapatabilir veya açabilrisiniz. Neden hataları duymak istemeyelim diye düşünebilrisiniz.
Akü düşük uyarı gerilimini yüksek tuttuğunuzda veya invertör kaynak öncelikleri ayarlarınızdan kaynaklanan çok sık değişiklikler buzzerın sık sık uyarı vermesine sebep olacaktır. Akünüz büyük ölçüde dolu olduğu halde uyarı vermeye başlaycaktır , Kritik olmayan bu uyarıları duymak istemiyorsanız kapatın. Veya invertörün kurulu olduğu dairenize uzun süreli gitmeyeckeseniz, yan dairedeki komşunuzu geceninb ir vaktinde akü bitti diye uyarmak istemyrosanız kapatabilirsiniz.
[60n]Alarm Açık
[60F]Alarm kapalı
[19] Otomatik Tanımlı Ekrana Dönme
LCD ekrandaki bir çok değeri yukarı aşağı ok utuşuyla görebilirsiniz, 1 dakika sonra gördüğünüz ekran değişip,İnvertördeki tanımlı ana ekrana geri geldiğini göreceksiniz. En çok takip etmek istediğiniz ekrana her seferinde tuşlarla dönmek zahmetlidir. En son bıraktığınız ekranın sürekli değişmeden görünmesini bu parametreyi değiştirerek sağlayabiliriniz.
[ESP] Fabrika geçerli değeridir, 1 dakika sonra seçtiğiniz ekran gider, ve tanımlı ana ekran gelir, Giriş /Çıkış Gerilimi ekranına geri döner
[tEP] Her zaman en son değiştidiğiniz ekran görüntülenir
[20] LCD ekran arka ışık kontrol parametresi
Arka ışık neden kapatılır, neden açılır bu kontrole neden ihtiyaç duyulur sorusunun cevabı, bu tür kontroller bir çok cihazda kalite ve standartlar gereğidir, Bir çok elektronik cihazın arka ışığı açılıp kapatılabilir. Faydasına gelince, gece azda olsa ortamın aydınlatılması veya tam karanlık istenen yerde ışık kirliliğine yol açmasın. Çok az akımda çekse, enerji tasarrufu için ,LED ömrünü arttırmak için vs...
[LON]Arka ışık yanıyor(Fabrika geçerli değeri)
[LOF] Arka ışık kapalı
[23] Aşırı yükte şebeke transferi
Eğer bYE seçilmiş ise ,Aşırı yük durumunda, aküler yetersiz kaldığında, invertör otomatik olarak şebekeyi devreye alır. bYd seçilmiş ise bu fonksiyon aktif edilmez.
Akü modunda, yani, invertör enerjisini aküden aldığı esnada, akü yetersiz ise, akü modunda çekilen akım dolayısıyla akülerde ani gerilim düşümü olduysa, invertör, bağlı olan şebeke /jeneratör beslemesini devreye alır ve yükü şebekeden besler. Ne işe yarıyor daha açık söylermisiniz derseniz,
Akü dolu olduğu halde, gerilimi yüksek olduğu halde, akü kapasitesi küçük olması durumunda, akü talep edilen akımı sağlayamayacaktır. Mesela 3Kw lık bir akıllı invertöre 2 adet 30amper akü bağladınız. Ve 3000w çekmeye kalkarsanız, akü 125A mperlik bu talebi karşılayamayacak ve hızlıca gerilimi düşecektir. İşte akıllı invertör bu durumda, hemen 10ms de aküden akım çekmeyi bırakacak ve akıllı ivnertöre bağlı şebeke elektriğinizi/jeneraörünüzü devreye alacaktır. Böylece akü hatası sistemin belenmesine mani olmayacaktır.
[bYd] Şebeke transferini kapat
[bYE] ŞEbeke transferi etkin
[25] Hata Kayıt Parametresi
Akıllı invertör bir şekilde hata vardiğinde(akü bitti, kısa devre oldu, akü gerilimi aşırı yükseldi vb....) İnvertör otomatik olarak başlama modu aktif ise ,kapanır ve tekrar açılır. Tekrar çalışmaya başladığında, kapanmaya sebep veren hata dolayısıyla , hata (Fault) ışığı yansınmı, yoksa hata artık ortadan kalktığı için ışık sönsünmü seçeneğidir. Ne işe yarar ;
İnvertörün başına geldiğinizde, çalıştığı halde hata ışığı yanıyorsa, bu invertör de bir sebeple hata oluşmuştur , bunu anlarsınız. Ve hatanın kodunuda aşağı yukarı oklarla görebilirsiniz.
Peki bu faydalı özellik neden kapatılır onu söyleyelim,
İnvertörün hata ışığı yandığında , invertörle ilgili bir sorun olduğunu düşünür ve her seferinde invetörü kontrol etmenize yol açar, Halbuki invertörde bir sorun yoktur. Sorun giderilmiş ve invertör normal çalışma modundadır. İnvertöde sorun olmadığını uzaktan görmeniz için bu hata ışığının kaldırılması zahmetine katlanmış olmazsınız.
[FEn] Kayıt Açık(FAbrika değeri)
[FdS]Kayıt Kapalı
-----------------İSTEĞE BAĞLI AKÜ TANIMLAMA VE ŞARJ ALGORİTMASI PARAMETRELERİ-
Eğer [05] nolu Akü tipi seçeneğinde, aküyü ben tanımlayacağım [USE]diyecek kadar cesursanız bu seçenek sizin içindir. Yoksa jel veya Sulu/AGM seçin gerisini çinlilere bırakın ,nasıl olsa her sene size akü satacaklar ...
Akıllı invertörler mikro işlemci yardımıyla programlanmış şarj cihazları barındırır. Akıllı diyince aküye bir bakışta anlayan invertör değildir. Akü Jelmi, AGM mi, Sulu akümü yoksa lityum akümü bilmez. Lityum Akü kullancaksanız, LifePo4 kullancaksanız işte bu seçenekler işinize yarayacaktır.
Akülerde 3 şarj evresi vardır. Bulk, Absorbation, Fload İşte her bir aşama da akünün gerilimi, her aşamadaki akü süresi burada tanımlanır.
Kurşun bazlı AGM ,JEL ve Sulu aküler 3 aşamalı şarj algoritmasına sahiptir dedik. lityum aküler ise Fload şarjı yoktur sadece Buk ve Absorbation aşaması vardır. İşte burada [26],[27][]29[31][32][33][34][35][36][37][39] nolu parametreleri programlayarak, kendi akü algoritmasını yazabilirsiniz.
Buraya yazacaklarınız eğer bilinçli ise, emin olun akünüzün ömür 3 kat uzayacaktır, Ve her aküyü bu invertörle kullanabileceksiniz.
Çinliler bu parametreleri akıllı invertöre tanımlamış ama hakkında hiçbir açıklama yapmamışlar, İşte bu boşluğu sizlere sunacağım
[26] Bulk Şarj Gerilim Parametresi
[05] nolu parametrede akü tipini [USE ] seçtiyseniz, kullandığınız akünün şarj aşamlarından biri olan Bulk şarjın gerilim aralığını buradan seçebilirsiniz
Bulk ŞArj, 0 kapasiteden %70 kapasiteye kadar şarj olduğu evredir.
JEl Aküde Bulk Şarj gerilimi 14,4 makismumdur, Bu geirlimin üstüne çıktığınız andan itibaren, aküden hava kabarcıklrı çıkmaya başlar. Bu gerilimi aşmanız aküyü öldürmeniz emektir. Akünün şişip kutunun deforma olması ve patlamasıyla sonuçlanır. Pek biz ne yapacağız.
Eğer Jel akünüzü korumak isterseniz bu aşamda şarj akımını kısmanın en kesin çözümü 14,1 seçmek olacaktır. Gerilimi 14,4 volt yaptığınızda 100amper saat lik bir akünüz 10amperle şarj olacaktır . Eğer parametre akım değerini 14,1 yaptığınızda ise akünüzün şarj akımı 6Ampere düşecektir. Bu şekilde gerilimi indirerek akünüzün ömrünü uzatabilirsiniz. Ancak uzun sürede şarj olacağını da unutmayın.
Eğer Lithium Ion akü şajr edecekseniz Bu gerilimi 14,8 Volt ile yapabilirsiniz, maksimum gerilimide 16,8 yapabilrisiniz
Eğer Lityum Demir Fosfat Aküler için bu değeri 14,6 yapatığınızda maksimum şarj akımıyla şarj edebilirsiniz Ama tavsiyemiz 14,1-14,4 v arası yapmanız en iyi akü ömrü bu gerilimle sağlanır.
[Cu][26][12.5]....[Cu][26][15.1] 12v luk akıllı invertör
[Cu][26][25.0]....[Cu][26][31.5] 24v luk akıllı invertör
[Cu][26][48.0]....[Cu][26][61.0] 48v luk akıllı invertör
Gerilimleri arasında bir değeri seçebilirsiniz.Aşrj işlemi seçtğiniz bu değere göre olacaktır.
[27] Fload Şarj Evresi Gerilimi
Fload şarj nedir onu anlatalım; Jel ,AGM ve Sulu akülerde, akü %100 şarj edildikten sonra, bekeleme durumunda öz tüketiminden dolayı kapasite kendi kendine düşmeye başlar. Ortalama akülerde Aylık %3 civarıdır, YAni 12volt 100AH bir jel,AGM, Sulu kurşun asit akü saatte 4,16ma deşarj olur. 200AmperSaatlik akü ise 8,2mA dir ... Kendi kendine deşarj akımını aküye verirsek, akü her zaman %100 kapasiteyi koruyacak ayrıca daha uzun ömrülü olacaktır. İşte bu şarja fload şarj denir ve , akımı sınırlamak yerine aküyü düşük geirlimde şarj etmek gerekir bu gerilim sulu akülerde 13,5-13,8V arasında seçilir. Tamam bu bilgi her yerde vardı, herkes bunu der... Peki 13,5 mu---13,8mi? Anlatayım.
[05] nolu parametrede eğer akü tipini USe seçtiyseniz, yani siz tanımlıyacaksanız, akünüzün tipine göre bunu tanımamalsınız.( Li-Ion ve LifePo4 akülerde Fload şarj olmaz bunu Absorbation akü gerilimine ayarlayabilirsiniz)Bu ayarladığınız gerilim aküden geçecek akımı belirler. 13,5 Volt un üstü akü kataloğunda eğer fload şarj akımı olarak gözükmüyorsa, kesinlikle önermeyiz. Bu gerilim, akünüzün gaz çıkarmasına sebep olacaktır. O yüzden 13,5 tavsiyem 13,4V olarak ayarlamanızıdır. Heleki sıcak ortamlarda akünüzün Fload voltaj gerilimini 13,2V olarak ayarlamalısınız. Ortam sıcaklığı 50°C derece civarında olan yerlerde 13,5v olarak ayarlamayınız. Şimdi gelelim bu şarj akımı sabitmi kalır,Hayır sürekli değişir ve sıcaklıkla orantılıdır. sıcaklık arttıkça aynı gerilimi verseniz bile her 20ºC de bir iki kat fazla olacaktır.
Neticede; Bu gerilimi düşük tutmakta sakıncalıdır, çünkü 13,5V da sülfatlanma daha yavaş olacaktır
[29] Akü düşük Kesme Gerilimi
Adındanda anlaşılacağı üzere bu parametrede, akü düşük uyarısı ve akü düşük oluduğunda invertörün kapanması, şebekeyi transfer etmesi gibi fonksiyonları tetikleten parametredir.Daha basit anlatımla;Akü bu parametrede tanımlı gerilim seviyesinin altına indiğinde , yukarıdaki parametrelerde tanımı fonksiyonalara göre hareket eder.Jelve AGM akülerde kapasite ve gerilim değerlerini aşağıdaki linkten öğrenebilirsiniz
viewtopic.php?f=17&t=859[/url]
Bu kapasitelerdin hagisinin altına inildiğinde akıllı invertörün DC gerilimi kesmesini istiyorsanız onu girebilirsiniz
Eğer akü tipini siz tanımladıysanız, akünün düşük voltajda, gerilimi kesme parametresini buraya girmelisiniz.
12V luk akıllı invertörlerde 10.5V-12.0V arası
24v luk akıllı invertörlerde 21.0v-24.0V arası
48v luk akıllı invertörlerde 42.V-48V arası
Her adımda 0,1v arttırıp, azaltabilirsiniz
Yine bu değerleri girerken, akülerin hangi voltlardın altında çalışmıyacağı bilgisini referans alabilirsiniz
[30] Akü Dengeleme Battery Equalization
Eğer [05] nolu parametrede Akü tipini [USE] kendiniz tanımlıyacaksanız, Ve Flood Akü gerilimini tanımlayacaksanız, Burayı Geçerli yapabilirsiniz. eğer [05] nolu parametrede [USE] seçilmemişse, burası aktif edilemez.
[EEn] Denegeleme parametresini aç
[EdS] Dengeleme parametresini kapa--Fabrika geçerli değeri
Dengeleme Şarjı demek, Akü tamamen şarj olduktan sonra ,normal şarjın fload üstünde bir gerilimle şarj ederek, sülfat kristallerinin oluşmasını engellemek ve sülfat kristallerini gidermektir.
YAni bu desülfatör görevini yapar. Sülfatlaşma akülerde kapasiteyi düşüren ve akü ömrü nü kısaltan bir arızadır. Bunun önüne dengeleme şarjı yaparak geçebilirsiniz.
[31] Solar Şarj Yük Dengesi-Sadece 5KVA Akıllı invertörlerde geçerlidir
Bazı Akıllı invertörlerde vardır. Açtığınızda aktif ettiğinizde, solar enerji ne kadarsa çıkış yüküde o akdardır. YAni ürettiğiniz solar kadar tüketirsiniz.
[SbE]Eğer seçilirse, solar giriş gücü otamatik olarak aşağıdaki formulü takip edecektir. Max. Giriş solar gücü= max. Batarya şarj gücü+ bağlı yük gücü.
[Sbd] Eğer seçilirse, bağlı yük gücü ne kadar olursa olsun batarya şarj gücü solar giriş gücü ile aynı olacaktır. Max. Batarya şarj gücü için program 02 baz alınabilir. (Max. Solar gücü=Max. Batarya şarj gücü)
Bu da ne işi yarıyor diyenler için biraz açalım,
[02] parametresinde, Maksimum şarj akımı tanımlıdır. Eğer siz akü şarj akımını sınırlandırdıysanız, solar şarj cihazıda bu maksimum şarj akımına uyacak, ve akünün talep ettiği ve ayarlandığı akım değerinden fazla bir akım vermiyacektir. Fakat gündüz, bir taraftan invertör akım çekerken diğer taraftan akü şarj olacaksa, işte şimdi biraz duralım.
Siz akünün maksimum akımını diyelimki 30Ampere ayaladınız(24v luk akıllı invertör için). Ama invertör aynı zamanda 1500w lık bir yükü beslemek zorundaysa, aküden 75Amper çekecektir, Ama siz invertöre maksimum şarj akımı olarak 30 girdiniz. Aküler dolmak bir yana yükü beslemeye başlıycaktır. Fakat siz bir kere 30amper maksimum şarj et dediğiniz için şarj akımıda sizi dinleyip 30amperi geçmiycektir. Bu ciddi bir enerji kaybıdır.
Eğer [SbE] seçerseniz, o zaman yükünüzün çektiği akım veakünün ayarladığınız maksimum akımının toplamı kadar şarj akımınına invertör izin verir. Diğer bir ifadeyle, sadece akü şarj edlecekse, 30Amperi geçmez, ama yük çekliyorsa, yükün çektiği akımıda , 30amper ekleyip, güneş panellerinden gelen şarj akımını istenlen düzeye yükseltir.Gayet iyi değilmi!.
[32] Bulk Şarj Süresi,
Hani siz bir ara [05] Akü tipini [USE] seçmiştiniz ya, işte şimdi bunu da bilmek zorundasınız. Jel vey Sulu Akü tercihi dururken, ben tanımlaycağım diyince, yeni akünün bulk şarj süresi isteniyor burada,Bulk şarj süresi nedir açıklayalım biraz, Akünün sıfır kapasitsinden %70-80 kapasitesine kadar yapılan şarjın aşamasıdır. Genelde sabit akım seçilir.
[Aut] bu değeri seçtiğinizde sizden dakika istemez ve tüm gerekli süreyi kendisi ayarlar . Otomatik süredir
[5] 5 Dakikadan [900] 900 dakiaya kadar bir değer seçebilirsiniz.
Akünüzün ömrünü arttırmak ve akıllı bildiğiniz şarj cihazınıza güvenmiyrosanız (ben kesinlikle bozulan akülerin tamamının katili olarak görüyorum)
bu ayarları yapacağız, hiç korkmayın, buraya 15 saat yani 900 dakika girebilirsiniz.. Tüm gün en yüksek akımda şarj olsun diyebilirsiniz. Ama 5 saat girerseniz yani 300dakiak, 300dakika bittiğinde Absorbation şarjına başlıyacak akünüzü bu sefr sabit gerilimle şarj edecektir. Bu daha emin ve akü ömrünü uzatan bir evredir.
[33] Akü Dengeleme Şarjı Desülfatör Algoritma Tanımlama
[30] nolu parametrede ayrıca tanımlamamızın sebebi, bazı akıllı invertörlerde bu değerler farklı sıra numarasıyla bulunmaktadır
Eğer [05] nolu parametrede Akü tipini [USE] kendiniz tanımlıyacaksanız, Ve Flood Akü gerilimini tanımlayacaksanız, Burayı Geçerli yapabilirsiniz. eğer [05] nolu parametrede [USE] seçilmemişse, burası aktif edilemez.
[EEn] Denegeleme parametresini aç
[EdS] Dengeleme parametresini kapa--Fabrika geçerli değeri
Dengeleme Şarjı demek, normal şarjın üstünde bir gerilimle şarj ederek, sülfat kristallerinin oluşmasını engellemek demektir.
YAni bu desülfatör görevini yapar. Sülfatlaşma akülerde kapasiteyi düşüren ve akü ömrü nü kısaltan bir arızadır. Bunun önüne dengeleme şarjı yaparak geçebilirsiniz.
[34] Batarya Dengeleme/Desülfatör Gerilim seçimi--Battery equalization voltage
Desülfatör krsitallerinin yok edilmesi için akü şarj gerilim voltajını seçimidir. Bunun tek yolu bilerek normal şarj geriliminin üstünde aküyü şarj etmektir. Hem sülfat kristallerinin gidermek hemde, hücreler arası dengeleme yapmaktır.
Eğer bu işlemi periyodik olarak yapmazsanız, sülfat kristalleri, plakaları kaplar, ve akünün kapasitesinin düşmesine sebep olur.
Desülfatör uygulaması batarya üreticileri tarafından tavsiye edilmektedir, HAfta sonları en az kullanıldığı zamanlarda bu işlemin yapılması akünün kesin bir şekilde ömrünün uzamansını sağlamaktadır.
Peki gerilimi ne yapacağız;Şarj voltajını 15,2 volta çıkarmak, her hücrenin sülfatlaşmayı gidermek için en az 2,5 volta ulaşmasını sağlar.(12voltuk invertörde 15,2Volt, 24volt akıllı invertörde 30,4Volt, 48volt akıllı invertörlerde 60,8Voltdur) Ancak bir ufak sorunumuz var, akıllı invertörlerde bu geirlimi sadece 29,2Volta kadar çıkartabilirsiniz.
Eu [34] 29,2 ye kadar arttırabilirsiniz. TAvsşyem 29,2 Volt yapmanız
[35]
[60] Dakika, Fabrika geçerli değeridir, 29,2 voltta etkilib ir desülfatör uygulaması 3 saat tercih edilmesi gerekir. Ancak Jel akülerle ilgili bu süreyi daha düşük ayarlayabilirsiniz.
5 dakilık adımlara 900dakikaya kadar bud eğeri seçebilirsiniz.
[36] Desülfatör Dengeleme Şarjı zaman aşımı
Bu değeride 5 dakikayla 900 dakika arasında seçebilirsiniz.
Ne olduğunu söyleyelim; Desülfatör bildiğiniz gibi akünün tam dolu olduğu andan sonra yapılır. Akü dolu iken, ve desülfatör/dengeleme şarjı başladığında , tanımlı süre kadar bu şarj devam edeceğini yukarıda [35] nolu parametrede anblatmıştık. Fakat invertöre bağlı yük aküden enerji çekilmesine başladığı an, desülfatör/dengeleme şarjı durur, ve akü tekrar tam dolana kadar bu işlem tekrar etmez.
Fakat düşününki,akü dengelem şarjını 3 saat seçtiniz, 2 saat 15 daki sonra akü boşalmaya başlayınca, dengeleme şarjı biter, Tekrar doduğunda bir 3 saat daha dengeleme şarjı yaparsanız aküye zarar verirsiniz. İşte timeout- Zaman aşımı süresi budur, Yani siz ark arkaya periyodu doldurmadan yapacağınız maksimum desülfatör şarj süresini burada tanımlarsınız
[37]
Dengeleme/Equalization/Desülfat Şarjının periyodunu buraya girersiniz. Buraya gireceğiniz gün sayısıdr 0 ile 90 gün arasında bir süre girebilirsiniz.
Tavsiyem 7 günde bir veya invertörü kullanmayacağınız, akım çekmeyeeğiniz boşta olduğu zamnanlara denk gelecek şekilde girebilirsiniz
Örnek pazar gününden pazar günene periyot girmek isterseniz, bu değeri lütfen periyodun başladığı gün giriniz, yani pazar günü girerseniz, 7 gün sonra tekrar dengeleme şarjı başlayacaktır.
[01d] ile [90d] gün arasına girebilirsiniz.
Aşağı yukarı ok tuşlarıyla seçebilirsiniz
[39] Hemen Desülfatörü çalıştır Dengeleme şarjına başla
Desülfatöre ihtiyacınız olduğu bir zamanda , yukarıda tanımlanan, periyod süre ve diğer parametreleri bir kenara bırakıp, hemen dengeleme şarjına başlamak isterseniz, bu parametreyi kullanacaksınız.
Yanlız, bu parametreyi kullanmaan önce [33] nolu parametreyi aktif etmeniz seçmeniz gerekir, bazı akıllı invertörlerde bu parametre sırası [30] da olabilir.
Bu parametreyi seçtiğinizde, invertr mümkün ise kapalı olsun, zaten seçer seçmez, anter tuşuna basıp çıkatığınızda ekranda E9 uyarısını göreceksiniz.
Bu bataryanın dengeleme/desülfat şarjının başladığını gösterir.
Ne zaman urmasını isterseniz, terkar parametre ayarlarına girerek, bu değeri değiştirirmeniz yeterlidir. Lütfen bu değeri açık unutup uzun süre başından ayrılmayın, akülerinizi geri dönüşümü mümkün olmayacak şekilde bozabilirsiniz.
[Enable] Parameteyi aktif edebilrsiniz